Síðustu misseri hefur verið mikil umræða um menntamál á Íslandi sem ég tel vera afar jákvætt og fagna mjög. Við getum öll verið sammála um að það sé nauðsynlegt að ígrunda reglulega hvað gengur vel og hvað má betur fara í menntamálum. Á Akureyri höfum við á undanförnum árum lagt mikla áherslu á að efla menntastofnanir okkar, allt frá fyrstu árum barna í leikskóla og áfram upp grunnskólagönguna. Þetta hefur ekki gerst af sjálfu sér. Þetta er árangur samstarfs foreldra, kennara, skólastjórnenda, starfsfólks og síðast en ekki síst þeirra sem taka ákvarðanir um fjármagn og forgangsröðun. Grunnskólar sem standa undir nafni Ég leyfi mér að fullyrða að leik- og grunnskólar Akureyrar séu almennt vel reknir, þar starfar faglegt forystufólk og þeir byggja á sterkum grunni. Þar ríkir jákvæð skólamenning og vel skipulögð vinna er unnin dag frá degi til að mæta fjölbreyttum þörfum nemenda. Unnið er að markvissu samstarfi og sameiginlegri starfsþróun og stefnumótun. Sem dæmi eru sameiginlegir námskeiðsdagar fyrir starfsfólkið. Grasrótarstarf fær að njóta sín sem leiðir af sér mörg metnaðarfull þróunarverkefni í leik- og grunnskólum bæjarins. Þá ber að nefna að grunnskólarnir hafa undanfarið lagt mikla áherslu á leiðsagnarnám sem er liður í því að styðja nemendur í að skilja hvernig þeir geta lært betur og þróað sig, í stað þess að fá einungis lokamat á frammistöðu sína. Samfélag sem tekur utan um öll börn Grunnskólar Akureyrarbæjar leggja sig allir fram um að starfa eftir stefnu um nám án aðgreiningar. Eins og áður var nefnt er lög áherlsa á leiðsagnarnám og kennsluhætti sem stuðla að námi sem flestra, en eru um leið með góða stoðþjónustu innan hvers skóla sem heldur utan um viðbótarstuðning fyrir einstaka nemendur. Við komum til móts við sértækar þarfir nemenda, bæði til lengri og skemmri tíma með sérúrræðum við hæfi. Nágrannasveitarfélögum stendur einnig til boða að sækja um skólavist fyrir börn með sértækan vanda í þessum úrræðum. Í Giljaskóla er deild fyrir börn með þroskahömlun og aðrar skilgreindar þarfir. Þeir nemendur þurfa mjög sérhæfða einstaklingsmiðaða kennslu, þjálfun og umönnun. í Síðuskóla er deild fyrir börn með alvarlega einhverfu sem flest stunda námið að einhverju leyti í sínum heimabekk. Hlíðarskóli er skóli sem staðsettur er í Skjaldarvík, á einstaklega fallegum stað utan bæjarmarka Akureyrarbæjar. Skólinn þjónustar nemendur með alvarlegan hegðunar- og aðlögunarvanda eða með félags- og tilfinningaleg vandamál og fjölskyldur þeirra. Skólinn er tímabundið úrræði sem tekur við þegar reynt hefur til þrautar að mæta þörfum barns í heimaskóla og hefur árangurinn verið mjög góður. Símafrí sem skila árangri Það eru líka litlu hlutirnir sem skipta máli. Nýlegar breytingar á símareglum grunnskólanna hafa gengið mjög vel. Með skýrari ramma um símanotkun hefur skapast betri vinnufriður, meiri einbeiting og aukin félagsleg tengsl meðal nemenda. Þetta sýnir að með skýrum reglum, góðum undirbúningi og traustu samstarfi við foreldra er hægt að ná raunverulegum breytingum í skólalífi. Nemendur, foreldrar og starfsfólk skólanna er ánægt og mikil samstaða ríkir um símafríið. Í nýrri könnun sem lögð var fyrir foreldra telja 96% foreldra að það hafi verið góð ákvörðun að grunnskólar Akureyrarbæjar hefðu sameiginlegar símareglur. Í könnun sem lögð var fyrir starfsfólk skóla telja 98% starfsfólks að ákvörðunin hafi verið góð. Í könnun meðal nemenda segja 71% aðspurðra að vel hafi tekist að fylgja símareglunum eftir og 40% nemenda telja þær sanngjarnar, 40% nemenda eru hlutlausir gagnvart þeim þætti og 19% nemenda telja þær ekki sanngjarnar. Ég held að það sé óhætt að segja að þetta geti talist frábær árangur. Ég hef tvisvar sinnum fundað með mennta- og barnamálaráðuneytinu um samræmdar símareglur í grunnskólum Akureyrarbæjar. Við erum svo sannarlega tilbúin til að aðstoða stjórnvöld og önnur sveitarfélög með innleiðingu símafrís á landsvísu. Ég sé ekkert því til fyrirstöðu að allir grunnskólar landsins verði með samræmdar símareglur, það væri e.t.v einfaldara í framkvæmd fyrir alla. Leikskólar – lægri gjöld, meiri ánægja Á Akureyri höfum við gert mikilvægar breytingar á gjaldskrá leikskólanna sem var eitt af stefnumálum Sjálfstæðisflokksins fyrir síðustu kosningar. Breytingarnar á gjaldskránni sem felur m.a. í sér gjaldfrjálsan skólatíma frá 8-14 og tekjutenginu á gjaldskrám sem mætir betur þörfum tekjulægri einstaklingum og sambúðarfólki. Þessar aðgerðir hafa gert þjónustuna aðgengilegri og sanngjarnari. Þessar breytingar hafa ekki aðeins létt undir hjá fjölskyldum, þær hafa líka aukið starfsánægju starfsfólks og dregið úr álagi. Með betri kjörum, stuðningi og virðingu fyrir því mikilvæga starfi sem unnið er í leikskólum erum við að skapa umhverfi þar sem börn blómstra og er eftirsóknarvert að starfa. Gæðaráðið – samráð og samhugur Frá því að menntastefna Akureyrarbæjar var samþykkt árið 2020 hafa verið starfandi gæðaráð í öllum leik- og grunnskólum Akureyrarbæjar sem hafa það hlutverk að sinna innra mati skóla með fjölbreyttum leiðum og leggja fram áætlanir um umbætur og fylgja þeim eftir. Þessi vinna hefur gert allt skólasamfélagið meðvitaðra um kröfur sem gerðar eru, hvar við stöndum og auðveldað að allir sigli í sömu átt varðandi umbætur. Við erum gríðarlega stolt af því að allt leik- og grunnskólastarf byggir á kerfisbundnu gæðastarfi sem er í fullu samráði við stefnu sveitarfélagsins. Stjórnendur og starfsfólk skólanna hefur átt fullan þátt í því að byggja upp hefð og menningu fyrir gæðastarfi og það er eftirsóknarvert að sitja í gæðaráði skólanna okkar. Því miður tölum við allt of sjaldan um gæðamál skóla í landinu sem ætti þó að vera eitt af lykilatriðunum í uppbyggingu á framúrskarandi skólastarfi. Nú stendur yfir endurskoðun á menntastefnu Akureyrarbæjar og er ætlunin að ný og endurskoðuð menntastefna líti dagsins ljós í árslok. Samhliða vinnu stýrihópsins fer fram mat á stöðunni í dag og hvað þarf að bæta á næstu árum. Við höfum öll hlutverki að gegna Framtíð Akureyrar byggir á menntun og það sem við leggjum í skólana í dag. Bætt starf í skólunum mun skila sér margfalt til baka í framtíðinni í betra samfélagi og sterkari einstaklingum. Ég er sannfærður um að það er full pólitísk samstaða um að hafa skólamál í forgangi. Því góð menntun er ekki kostnaður, hún er fjárfesting í fólki, fjölskyldum og framtíðinni sjálfri Ég fagna því mikið að umræðan um skólamál sé loksins sýnileg, við hér á Akureyri byggjum skólastarfið á traustum grunni, þar sem gæðamál eru leiðarstefið og við höfum ríkan metnað til þess að gera enn betur. Heimir Örn Árnason oddviti Sjálfstæðisflokksins á Akureyri og formaður fræðslu- og lýðheilsuráðs Akureyrar

Bæjarmálafundur Sjálfstæðisflokksins á Akureyri verður haldinn í Geislagötu 5 mánudaginn 15. september kl. 17:30. Bæjarfulltrúar fara yfir þau mál sem eru á dagskrá bæjarstjórnar - farið yfir 6 mánaða uppgjör Akureyrarbæjar og rætt um það helsta sem er að gerast í menntamálum sveitarfélagsins. Fundarstjóri: Heimir Örn Árnason, formaður bæjarráðs og oddviti Sjálfstæðisflokksins á Akureyri Allir velkomnir - heitt á könnunni.

Virðulegi forseti Eins og svo oft áður stöndum við Íslendingar á tímamótum. Spurningin er einföld: Viljum við afhenda öðrum vald til að taka afdrifaríkar ákvarðanir um framtíð okkar, eða höfum við sjálfstraust, hugrekki og þor til að stýra áfram eigin málum með bjartsýni og áræðni að leiðarljósi? Fullveldi hefur reynst okkur vel. Það hefur fært okkur frelsi og farsæld. Við höfum átt samstarf við aðrar þjóðir í margvíslegu alþjóðlegu samstarfi – á okkar eigin forsendum og á grunni jafnræðis milli ríkja, án tillits til stærðar þeirra. Það sem skiptir íslensk heimili og fyrirtæki mestu máli er að ríkisfjármálin séu í lagi. Að vextir lækki. Að atvinnulífið hafi skilyrði til að skapa störf og verðmæti. Þar stendur ríkisstjórnin höllum fæti. Forsætisráðherra virðist skorta nauðsynlegan vilja eða kraft til að fylgja þeirri stefnu sem hún boðaði fyrir kosningar. Í stað þess að draga úr ríkisútgjöldum hefur hún lagt til ný útgjöld og skattahækkanir: nýjar álögur, hækkuð auðlindagjöld og íþyngjandi regluverk sem dregur úr frumkvæði fyrirtækja. Afleiðingin blasir við. Afkoma heimilanna versnar og fyrirtækin standa frammi fyrir auknum álögum. Þrátt fyrir yfirlýsingar fjármálaráðherra um „engar skattahækkanir á fólk og fyrirtæki“ fela fjárlögin í sér skattahækkanir fyrir tæpa 30 milljarða. Þetta er að sjálfsögðu greitt af fólki og fyrirtækjum: tekjuskattur hækkar með afnámi samnýtingar þrepa hjá hjónum, gjöld á ökutæki og eldsneyti hækka, álögur á raforkunotkun heimila aukast og skattheimta á arðgreiðslur er hækkuð. Að kalla þetta annað er að slá ryki í augu skattgreiðenda. Svona vinnum við ekki traust, svona seinkum við vaxtalækkunum. Sjálfstæðisflokkurinn leggur til aðra leið. Við viljum draga úr ríkisútgjöldum, tryggja festu í fjármálum ríkisins og skapa fyrirtækjum betri skilyrði til vaxtar og nýsköpunar. Það leiðir til lægri vaxta og meiri stöðugleika og er forsenda þess að heimilin rétti úr kútnum og atvinnulífið nái að standa undir góðum lífskjörum okkar allra. Ríkisstjórnin boðar þjóðaratkvæðagreiðslu um aðildarviðræður við Evrópusambandið eigi síðar en árið 2027. Þetta eru fyrstu skrefin á braut sem þjóðin hefur ítrekað hafnað. Aðild myndi þýða að við færum aftur í tímann. Við myndum missa forræði yfir fiskimiðunum. Við myndum missa forræði yfir öðrum auðlindum eins og vatni og hreinni orku. Við myndum missa sjálfstæða rödd á alþjóðavettvangi. Við myndum ganga aftur inn í 12 mílur eftir áratugalanga baráttu fyrir 200 mílna landhelgi. Evrópusambandið myndi einnig öðlast áhrif í gegnum Ísland í Norðurheimskautsráðinu þar sem það hyggst véla við önnur stórveldi um auðlindir svæðisins. Þetta er ekki framtíðarsýn sem Íslendingar geta sætt sig við. Ísland hefur á sama tíma náð sér á strik með eigin stefnu og að eigin frumkvæði, á meðan stórar bandalagsþjóðir glíma við efnahagsvanda – svo ekki sé minnst á þjóðir í suður- og austurhluta álfunnar. Í heimi óvissu er varfærni dyggð. Það er vægast sagt vond forgangsröðun að leggja kapp á að hefja aðlögunarviðræður við bandalag sem gímir við eigin vandamál á meðan hér heima bíða verðbólga, háir vextir og húsnæðisskortur. Ríkisstjórnin ætlar að leita til erlendra sérfræðinga til að komast að fyrirséðri niðurstöðu: Að taka upp evru. Þetta er pöntuð niðurstaða sem á að réttlæta pólitískt markmið. Undirliggjandi virðist vera sú trú að evran sé töfralausn. En reynsla annarra þjóða sýnir að svo er ekki. Stöðugleiki næst ekki með því einu að skipta um gjaldmiðil heldur með ábyrgð í ríkisfjármálum og aga í efnahagsstjórn. Þú flytur ekki inn stöðugleika í efnahagsmálum. Við getum sjálf beitt aga í ríkisfjármálum. Við getum sjálf tryggt stöðugleikann. Reistu í verki viljans merki. Vilji er allt sem þarf. Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar er talað almennum orðum um lífeyri, hjúkrunarrými, byggðaaðgerðir og húsnæði. En stóru spurningunum er ekki svarað: - Hvernig á að bregðast við breyttri aldurssamsetningu þjóðarinnar? - Hvernig tryggjum við jafnvægi í byggð landsins? - Hvernig tryggjum við að ungt fólk jafnt sem eldri borgarar geti eignast heimili á sanngjörnu verði? Þetta eru ekki smámál. Þetta eru grundvallarspurningar sem ríkisstjórnin lætur liggja á milli hluta. Við í Sjálfstæðisflokknum segjum: Ísland á betra skilið. Við viljum ábyrga stefnu en ekki aukin útgjöld og skattahækkanir. Við viljum skapa atvinnulífinu hagstæð skilyrði. Öflugt atvinnulíf er undirstaða farsældar í landinu. Það skapar störfin, tekjurnar og verðmætin sem standa undir velferðinni. Við leggjum til að Ísland: - nýti betur auðlindir sínar, - efli sjálfbæra orkuframleiðslu, - standi vörð um atvinnulífið, - tryggi festu í útlendingamálum með ábyrgð og mannúð. Við Íslendingar höfum alla burði til að skapa nýtt blómaskeið. Það gerum við ekki með nýjum sköttum. Ekki með því að afhenda öðrum yfirráð í okkar málefnum. Við gerum það með því að treysta á okkur sjálf. Á atvinnulífið. Á auðlindirnar okkar. Og á þann kjark sem hefur fært þjóðinni farsæld eftir að hún öðlaðist langþráð frelsi og sjálfstæði á síðustu öld. Sjálfstæðisflokkurinn mun áfram standa vörð um frelsi einstaklinganna, fullveldi þjóðarinnar og ábyrgð í ríkisfjármálum. Það er leiðin til að tryggja betra samfélag fyrir alla Íslendinga. Framtíðin er okkar. Hún er björt, og hún byggir á frelsi og ábyrgð. Guðrún Hafsteinsdóttir formaður Sjálfstæðisflokksins

Kæru landsmenn, háttvirtir alþingismenn og góðir gestir. Nú hefst nýtt löggjafarþing. Það er mér mikill heiður að standa hér í fyrsta sinn sem þingflokksformaður Sjálfstæðisflokksins og fá að ávarpa þjóðina. Ég kem inn á þing úr atvinnulífinu, eftir mörg ár í eigin rekstri. Ég hef kynnst því að taka áhættu, leggja inn vinnu sem enginn annar sér, standa vaktina kvölds og morgna, og finna jafnframt gleðina þegar vel tekst til, þegar ný störf verða til og þegar viðskiptavinurinn fer út með bros á vör. Þessi reynsla er mér ómetanleg. Hún hefur kennt mér að ekkert gerist af sjálfu sér. Það þarf kjark, það þarf þolinmæði og það þarf að hafa trú á framtíðina. Ég hef séð með eigin augum að þar sem hugrekki og dugnaður fá að njóta sín, þar blómstrar samfélagið allt. Öflugt atvinnulíf er stoð og stytta samfélagsins. Það er í fyrirtækjunum, stórum sem smáum, sem verðmæti verða til. Þar skapast launin, arðurinn og skatttekjurnar sem halda uppi velferðarkerfinu okkar. Þess vegna er mikilvægt að við gleymum aldrei hverjir eru raunverulegir burðarásar í hagkerfinu. Smá og meðalstór fyrirtæki – sem sprottin eru upp um land allt – eru hryggjarstykki atvinnulífsins. Í þeim starfa tveir af hverjum þremur Íslendingum. Þar vinnur fólk sem ber ábyrgð á sínu nærumhverfi, fólk sem hefur hugmyndir, lætur til sín taka og skapar tækifæri fyrir aðra. Þetta eru smiðirnir, verslunarfólkið, hárgreiðslumeistararnir, bóndinn og sjómennirnir. Þetta eru fyrirtækin sem halda samfélögunum okkar lifandi. Sjálfstæðisflokkurinn hefur alltaf lagt áherslu á að styðja þetta fólk. Við trúum því að frjálst framtak, drifið áfram af hugviti og ábyrgð, sé besta leiðin til að skapa velsæld fyrir alla. Ég þekki það sjálfur úr rekstri hversu flókið regluverkið getur verið. Reglur eru nauðsynlegar – en þegar þær verða of margar, of flóknar eða illa samræmdar, þá verða þær að klafa á öxlum þeirra sem reyna að byggja upp fyrirtæki. Ísland hefur um árabil verið með þungt regluverk í samanburði við mörg önnur ríki. Þetta er ekki bara pappírsvinna. Þetta eru kostnaðarliðir sem bitna á rekstrinum. Þetta eru tafir sem hamla því að hugmyndir komist hratt í framkvæmd. Og þetta er stundum sú tilfinning að ríkið sé ekki samstarfsaðili heldur hindrun. Við í Sjálfstæðisflokknum viljum breyta þessu. Við viljum skera burt óþarfa skriffinnsku, einfalda regluverk og gera það gagnsærra. Það á ekki að þurfa lögfræðingaher til að hefja rekstur. Það á ekki að taka mánuði að fá leyfi fyrir einföldum framkvæmdum. Við eigum að hafa regluverk sem tryggir sanngirni og öryggi, en sem jafnframt gefur fólki svigrúm til að skapa og starfa. Þegar við lítum út fyrir landsteinana sjáum við að samkeppnin er hörð. Það sem heldur lífskjörum okkar uppi er að við stöndum okkur í samanburði við aðra. Ef regluverk er of íþyngjandi, ef skattar eru of háir eða ef óvissan er of mikil, þá missum við forskotið. Þá dregur úr fjárfestingu, nýsköpun og atvinnusköpun. Þess vegna viljum við leggja áherslu á einfalt og sanngjarnt skattkerfi. Við viljum tryggja stöðugleika í efnahagsmálum. Við viljum að Ísland sé land tækifæranna – land sem laðar að sér hugvit og dugnað. Það er það sem tryggir okkur betri lífskjör, ekki bara í dag heldur til framtíðar. Kæru landsmenn. Þetta verkefni er stærra en einn þingmaður, stærra en einn flokkur. Þetta er sameiginlegt verkefni okkar allra. Þegar atvinnulífið blómstrar þá blómstrar samfélagið. Þegar fyrirtæki dafna þá verður svigrúm til að bæta kjörin, efla þjónustu og styrkja innviði. Þetta eru einföld sannindi, en þau eru grundvöllur þess að við getum staðið saman sem þjóð. Sjálfstæðisflokkurinn mun halda áfram að berjast fyrir frelsi til athafna, fyrir verðmætasköpun og fyrir því að lítil og meðalstór fyrirtæki fái rými til að eflast. En við þurfum líka að tala beint til fólksins. Þetta snýst ekki um tölur í ríkisreikningi eða glærur í ráðuneytum. Þetta snýst um lífskjör venjulegra Íslendinga: sjómannsins, bóndans, kennarans, hársnyrtisins. Allra sem leggja sitt af mörkum. Ég er bjartsýnn á framtíðina. Ég trúi því að með samstilltu átaki getum við byggt upp atvinnulíf sem er sterkara, fjölbreyttara og samkeppnishæfara en nokkru sinni fyrr. Við getum gert Ísland að landi tækifæranna – landi þar sem hugvit og dugnaður fær að njóta sín, og þar sem lífskjör allra batna. Kæru landsmenn, við höfum verk að vinna. Nú skulum við hefjast handa. Ólafur Adolfsson þingflokksformaður Sjálfstæðisflokksins

157. löggjafarþing á Alþingi Íslendinga var sett við hátíðlega athöfn í alþingishúsinu í dag. Á fyrsta fundi þingsins var Njáll Trausti Friðbertsson, alþingismaður Sjálfstæðisflokksins í Norðausturkjördæmi, kjörinn í fjárlaganefnd að nýju. Njáll Trausti sat áður í fjárlaganefnd 2017-2020 og aftur 2023-2024. Hann var formaður fjárlaganefndar frá þingsetningu 2024 og stýrði sem formaður fjárlagaferlinu fyrir alþingiskosningarnar í nóvember á síðasta ári þegar enginn stjórnarmeirihluti var til staðar eftir stjórnarslit í október 2024. Áður var Njáll Trausti varaformaður fjárlaganefndar 2023-2024 og sat sem varamaður í nefndinni 2020-2023. Njáll Trausti hefur frá þingsetningu í febrúar sl. setið í atvinnuveganefnd og velferðarnefnd en víkur úr þeim nefndum nú þegar hann fer að nýju í fjárlaganefnd.

Undanfarinn áratug, þó fyrst og fremst árin 2019 til 2025, hafa bein útgjöld ríkissjóðs vegna ýmissa efnahagsáfalla og náttúruhamfara verið rúmlega 337 milljarðar króna. Þetta setur allt tal núverandi stjórnarliða um óráðsíu og hallarekstur í nýtt samhengi, því óbeinu áhrifin eru hér ekki reiknuð. Fyrir þessa 337 milljarða hefði verið hægt að byggja 15 til 20 ný Hvalfjarðargöng víðs vegar um land. Það er ekki sjálfsagt fyrir ríki að geta tekist á við svona kostnaðarsöm óvænt áföll og undirstrikar hversu mikilvæg áhersla Sjálfstæðisflokksins á niðurgreiðslu skulda var árin áður. Í umræðu um fjármál ríkisins hef ég ítrekað bent á mikinn kostnað vegna téðra atburða. Það kemur engum á óvart að kórónuveirufaraldurinn hafi reynst dýrastur, þar sem bein útgjöld nema rúmlega 194 milljörðum. Hægt er að lesa nánar um útgjöldin í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn minni frá því í vor. Bein útgjöld eru bara önnur hlið peningsins Það er mikilvægt að skilja að þær tölur sem hér eru kynntar ná aðeins yfir bein útgjöld ríkissjóðs. Bein útgjöld eru fjárveitingar sem ríkið greiðir beint, eins og neyðaraðgerðir, stuðning við einstaklinga og fyrirtæki, eða fjármögnun stofnana sem sinna viðbrögðum. Hins vegar er raunverulegur kostnaður og áhrif áfalla miklu meiri. Tölurnar taka ekki til óbeinna áhrifa á ríkisfjármál og samfélagið allt, svo sem tekjumissis, samdráttar í efnahagsstarfsemi eða kostnaðar sem fellur á sveitarfélög, fyrirtæki og einstaklinga. Þegar efnahagslífið dregst saman þá minnka skatttekjur ríkisins, til dæmis vegna þess að fólk kaupir minna og fyrirtæki selja minna. Þessi tekjumissir er ekki hluti af þeim tölum sem hér er rætt um heldur bætist hann ofan á en er alveg jafn raunverulegur og dýr fyrir samfélagið og bein útgjöld. Óbeinu áhrifin, sem nánast ógerlegt er að reikna, eru sennilega ekki minni heldur líklega mun umfangsmeiri og nema hundruðum milljarða. Hröð og markviss viðbrögð Á þessu tímabili stóðu stjórnvöld frammi fyrir ýmsum áskorunum sem kröfðust hraðra og markvissra viðbragða. Þau miklu útgjöld sem ráðist var í sem viðbrögð við heimsfaraldri voru nauðsynleg til að tryggja afkomu einstaklinga og fyrirtækja auk þess að vernda heilsu almennings eftir bestu upplýsingum sem í boði voru á þeim tíma. Næststærsta áfallið hafa verið jarðhræringar í Grindavík frá 2023, sem hafa leitt til rúmlega 82 milljarða útgjalda ríkissjóðs, þar sem uppkaup á íbúðarhúsnæði í Grindavík vega þyngst. Aðrir stórir kostnaðarliðir voru viðbrögð og varnir gegn náttúruhamförum eins og fárviðrum, snjóflóðum og skriðuföllum og innrás Rússlands í Úkraínu árið 2022 sem birtist í viðbótarframlögum til utanríkismála, mannúðaraðstoðar og innlendra aðgerða. Að ógleymdu gjaldþroti flugfélagsins WOW air árið 2019 sem hafði í för með sér aukinn kostnað vegna greiðslu atvinnuleysisbóta og framlaga til Ábyrgðarsjóðs launa. Á þeim tíma lögðu stjórnvöld fram nýja fjármálaáætlun sem samþykkt var til að bregðast við áætluðum áhrifum á efnahagslífið. Búumst við hinu óvænta Svar ráðherra sýnir að það er erfitt að skilgreina nákvæmlega og meta heildarkostnað áfalla. Reynslan sýnir að ríkið þarf að vera undirbúið fyrir óvæntar aðstæður sem geta raskað skatttekjum og aukið útgjöld hratt. Því er mikilvægt að ríkisfjármál séu alltaf sveigjanleg og hafi nægilegan styrk til að mæta slíkum áskorunum og að búið sé vel í haginn fyrir mögru árin sem koma þegar við eigum síst von á. Við munum áfram leggja áherslu á það, nú næst í komandi umræðu um fyrstu fjárlög nýrrar ríkisstjórnar. Njáll Trausti Friðbertsson alþingismaður Sjálfstæðisflokksins í Norðausturkjördæmi

Í dag tekur gildi nýtt örorku- og endurhæfingarkerfi sem markar tímamót í íslensku velferðarkerfi. Ég fagna þessum breytingum, en þær byggjast á lögum sem samþykkt voru í tíð fyrri ríkisstjórnar þann 22. júní 2024. Breytingarnar bæta afkomu, draga úr óþarfa skerðingum og gera fólki auðveldara að taka þátt á vinnumarkaði. Þetta er réttlátara, einfaldara og mannúðlegra kerfi. En það er líka staðreynd að þessar breytingar byggjast á áralangri baráttu Sjálfstæðisflokksins fyrir kerfi sem horfir á getu fólks og tækifæri þess, og ekki einungis á prósentustig örorku. Frumkvæði Sjálfstæðisflokksins og arfleifð Péturs Blöndals Pétur Blöndal heitinn, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, benti ítrekað á meginvanda gamla kerfisins. Svokallað 75% viðmið varð til þess að fólki var ýtt inn í þröskuldakerfi þar sem örlítið lægra mat gat þýtt mun lakari réttindi. Því sköpuðust hvatar sem drógu úr trú á eigin getu og löttu fólk til þátttöku í atvinnulífi. Pétur talaði fyrir því að við hættum að spyrja hvað fólk geti ekki og förum að spyrja hvað það geti. Það er kjarni starfsgetumats og heildrænnar nálgunar sem nú er orðið meginregla. Á eftir Pétri tóku aðrir Sjálfstæðismenn við keflinu. Óli Björn Kárason vann ötullega að því í velferðarnefnd og víðar að festa hugmyndir um starfsgetumat, sveigjanleika og virka þjónustu í sessi. Sjálfstæðisflokkurinn hefur haldið þessari stefnu á lofti árum saman. Markmiðið er skýrt. Að efla einstaklinginn, brjóta niður gildrur fátæktar, byggja undir aukin réttindi og gera vinnu að raunhæfum kosti með sanngjörnum hvötum. Nýja kerfið endurspeglar þessa sýn. Læknisfræðilegum þröskuldum er skipt út fyrir samþætt sérfræðimat þar sem horft er á heilsu, færni og aðstæður á heildstæðan hátt. Hlutaörorkulífeyrir gerir fólki með skerta starfsgetu kleift að vinna eftir getu án þess að tapa öllu öryggi. Tekjutengingar minnka og frítekjumörk hækka svo það borgi sig að afla tekna. Sjúkra- og endurhæfingargreiðslur tryggja samfellu meðan fólk er í meðferð eða í endurhæfingu. Vinnumarkaðsúrræði og skýr samvinna stofnana á þjónustugátt gera fólki auðveldara að rata milli úrræða og forða því frá að falla á milli kerfa. Þetta eru umbætur sem standa í anda ábyrgðar, frelsis og virðingar fyrir mannlegri reisn. Það má hrósa félags- og húsnæðisráðherra fyrir að þessar hugmyndir séu orðnar að veruleika. Það er jákvætt og meginstoðir kerfisins eru sprottnar upp úr hugmyndavinnu og baráttu Sjálfstæðisflokksins. Pétur Blöndal lagði grunn að nýrri hugsun. Óli Björn Kárason fylgdi eftir með markvissum vinnubrögðum. Flokkurinn hélt málinu á dagskrá þar til samstaða náðist um að stíga stóru skrefin. Við eigum ekki að gera lítið úr framlagi annarra, en við eigum heldur ekki að leyfa sögunni að gleymast. Kerfi sem hvetur til þátttöku Nú stendur yfir lykilverkefni sem er fagleg og vönduð innleiðing. Þar mun reyna á að kerfið virki í raun fyrir einstaklinginn, ekki bara á pappír. Sjálfstæðisflokkurinn mun fylgja innleiðingunni eftir, tryggja að þjónustan sé mannsæmandi og sveigjanleg og vinna áfram að frekari umbótum þar sem reynslan sýnir þörf. Við viljum að ungt fólk lendi ekki varanlega utan vinnumarkaðar eftir veikindi eða slys. Við viljum að sérsniðin endurhæfing, menntun og ráðgjöf skili fólki aftur inn í samfélagið með styrk og sjálfstæði. Nýja örorkukerfið er því ekki endastöð heldur upphaf nýs kafla. Það er ávöxtur hugmynda sem við höfum barist fyrir lengi. Það er vitnisburður um að skynsemi, virðing og trú á getu fólks skila árangri. Við skulum fylgja þessu vel eftir. Þannig byggjum við upp samfélag þar sem velferð er örugg, réttlæti ríkir og tækifæri standa öllum til boða.